Sınav Kaygısı
Kaygı nedir?
Kaygı anksiyete bozuklukları içerisinde en çok görülen rahatsızlıklar arasındadır. Ara sıra kaygılı hissetmek normal bir durum olduğu gibi kaygının yaşanması dozunda olduğu sürece olumlu bir etkisi de vardır insan yaşantısında.
Kaygı kişinin korku verici veya tehdit edici bir duruma karşı vermiş olduğu ruhsal ve bedensel bir tepkidir. Bu tepkiyi zaman zaman her insan yaşar. Yaşanılan bir kaza sonrasında ya da bir konuşma yapmadan önce veya sınavlardan önce. Bizim burada duracağımız önemli kaygılardan biri olan ve özellikle öğrencilerin akademik başarısını olumsuz yönde etkileyen sınav kaygısı.
Nedir sınav kaygısı?
Bilginin sınav esnasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıdır. Sınav kaygısı öğrencinin sınavla ilgili olarak çok da gerçekçi olmayan olumsuz duygularından dolayı oluşan yoğun sıkıntılı bir duygu durumudur. Yeterli düzeyde bir kaygı öğrencinin motivasyonunu olumlu yönde etkilerken kaygı düzeyinin çok yüksek olması öğrencinin dikkatini hafızasını ve öğrenmesini olumsuz yönde etkileyecektir.
Psikolojide sınav kaygısı ile ilgili yaklaşımlara bakacak olursak
Sınav kaygısında hızlı kalp çarpması ağız kuruması avuçların terlemesi gibi çeşitli psikolojik tepkileri kapsar. (biyolojik yaklaşım)
Performansınızla ilgili aşırı kaygılanmak doğru okuma becerinizi okuduğunuzu anlamanızı ve önemli kavramları tanımlamanızı kötü yönde etkileyebilir. Kız öğrenciler erkek öğrencilere nazaran çok daha fazla endişe ve kaygı yaşamaktadırlar. Çünkü geribildirimlere karşı çok daha hassastırlar.(bilişsel yaklaşım) )
Kaygılanmayı daha fazla ders çalışmaya yönlendirmenin bir yolu da bazı davranışsal prensipler üzerinde kurulmuş olan özyönetim sisteminin kullanılmasıdır.(davranışsal yaklaşım)
Araştırmalar yüksek sınav korkusu olan öğrencilerin erteleme eğiliminde olduğunu tespit etmiştir. Düzenli olarak erteleme yoluna başvuran öğrencilerin kendilerine olan saygılarının düşük olması başkalarına fazla bağımlı olmaları veya başarısız olmaktan korkmaları sebebiyle görevlerine başlamadıkları sonucuna varıyor.(psikanalitik yaklaşım)
Öğrencilerin seçme kapasitesine sahip olduğunu herkesin özgün ve özel olduğunu öğrencilerin özel ve nesnel duygularına inanmaları gerektiğini ve kendi potansiyellerini gerçekleştirmenin yollarını aramalarını önerir.(insancıl yaklaşım)
Kültür korkunun yoğunluğunu ve ifade ediliş şeklini belirlemekte önemli bir rol oynar. En yüksek sınav korkusu puanları Mısır Ürdün Macaristan’da tespit edilmiştir. En düşük sınav korkusu ise Çin İtalya Japonya ve Hollanda’da tespit edilmiştir. Sınav korkusunu belirleyen bazı kültürel faktörler: akademik başarının önemi ebeveynlerin beklentisi ve öğrenci beklentileridir.(Kültürler arası yaklaşım)
Psikolojik yaklaşımlara baktığımız zaman her bir yaklaşımın sınav kaygısının farklı bir yönüne değindiğini görürüz ki bunların hepsi öğrencilerde görülebilen bir durumdur.
Sınav kaygısını oluşturan faktörlere baktığımızda ise bunların başında öğrencinin sınav ile ilgili olarak yeterince bilgi donanımına sahip olmamasını görebiliriz. Ancak bu donanıma sahip olan öğrencilerde de bu kaygının yoğunlunu görmekteyiz ki bunun nedeni de öğrencinin hem kendisinin hem ailesinin hem de çevresinin sınava çok büyük bir anlam yüklemesi ve bunu hayatının dönüm noktası gibi görmesidir. Ailenin ve çevrenin ve öğrencinin kendisinin de performans beklentisini kendi performansının çok üstünde tutması. Yani gerçekçi olmayan beklentiler diyebiliriz. Bunların da dışında bir de öğrencinin kendi kafasında oluşturduğu olumsuz şemaları söyleyebiliriz.
Sınav kaygısının fizyolojik ve psikolojik belirtileri
Aşırı sınav kaygısı öğrencilerin vücudunda birtakım hormonal değişiklikler meydana getirir. Öğrencilerde sınavdan önce oluşan huzursuzluk sinirlilik konsantrasyon güçlüğü uykusuzluk karın ağrısı bulantı kusma baş dönmesi titreme çarpıntı terleme sürekli tuvalete gitme ihtiyacı tuvaleti olmasa dahi gibi fiziksel belirtiler ortaya çıkabilir. Sınav yaklaştıkça belirtiler de artacaktır. Aslında bu belirtiler kişinin psikolojisinin fizyolojik dışa vurumudur. Bir nevi imdat çığlıdır. Yolunda gitmeyen bir şeyler var demektir.
Sınavla ilgili olarak oluşan olumsuz beklentiler ve düşünce kalıpları
Sınav kaygısı yaşayan öğrencilerin çoğu enerjilerinin büyük bir kısmını sınav esnasında yaşayabilecekleri olumsuzlukları düşünerek harcarlar. Bu düşünce kalıpları
Sınavı kazanamazsam hayatım mahvolur
Ailemin benim için yaptığı bütün harcamalar boşa gider
Arkadaşlarım ve öğretmenlerim benim zekam hakkımda olumsuz düşüncelere kapılacaklar
Zekamla ilgili kuşkularım artacak
Sınavda her şeyi unutacağım
Sınavda kaydırma yapacağım
Ben bu çalışma ile hiçbir yeri kazanamam
Asla konularım yetişmeyecek gibi bir sürü olumsuz duygu ve düşünceler öğrencilerdeki kaygı seviyesini de artıracaktır.
Sınav kaygısını azaltmak için öğrencilere düşen görevler
Sınavın sonucuna değil sınava kadar ki olan zamanı nasıl değerlendireceğinize odaklanın
Olumsuz düşüncelerden uzak durun
Kendinizi başkaları ile kıyaslamayın. Tek rakibiniz kendiniz olun
Planlı hareket edin doğru ve etkili çalışın
Motivasyonunuzu yüksek tutun
Ailenizden ve öğretmenlerinizden destek istemekten çekinmeyin
Beslenmenize dikkat edin gevşeme egzersizleri uygulayın
Kaygınız başarınızı ve netlerinizi ciddi şekilde olumsuz etkiliyorsa muhakkak bir profesyonelden(psikolog okul rehber öğretmeni) yardım alın
Sınav kaygısını azaltmada aileye düşen görevler
Hiçbir şey çocuklarınızdan daha önemli değil bunu çocuklarınıza hissettirin.
Mutlu olamayan çocuk başarılıda olamaz çocuğunuzun her zaman yanında olun başarılarını takdir edin başarısızlıklarında onu tekin edin ve güve verin
Ona olan sevginizin sınav başarılarına bağlı olmadığını hissettirin
Yaptığınız maddi ve manevi destekleri çocuğunuzun yüzüne vurmayın
Onu yüreklendirin
Yaşadığı kaygısına karşı destek aldırın bazı çocuklar destek almayı kendilerine yediremezle bu duruma d bu sürecin normal olduğunu açıklayın ve bilgi verin
Dikkat ve öğrenme problemleri bulunuyorsa bu durumda rehber öğretmeni ile konuşup ona göre bir program çizin
Sınav kaygısı ilkokuldan üniversiteye kadar daha sonrasında da yaşanabilecek bir performans kaygısıdır. Kendi kaygınızın neden niçin oluştuğunu tespit ederseniz bu kaygı ile nasıl başa çıkabileceğinizi de tespit etmiş olursunuz aslında. Bu kaygı ile baş etmek ve üstesinden gelebilmek için yapacağınız ilk adım kaygınızı sorgulamak olmalı bunu yapmakta zorlanıyorsanız bu konuda bir profesyonelden yardım alarak kaygılarınızı artık bir kaygı olmaktan çıkarıp performansınızı artırabilirsiniz.
Kaygı anksiyete bozuklukları içerisinde en çok görülen rahatsızlıklar arasındadır. Ara sıra kaygılı hissetmek normal bir durum olduğu gibi kaygının yaşanması dozunda olduğu sürece olumlu bir etkisi de vardır insan yaşantısında.
Kaygı kişinin korku verici veya tehdit edici bir duruma karşı vermiş olduğu ruhsal ve bedensel bir tepkidir. Bu tepkiyi zaman zaman her insan yaşar. Yaşanılan bir kaza sonrasında ya da bir konuşma yapmadan önce veya sınavlardan önce. Bizim burada duracağımız önemli kaygılardan biri olan ve özellikle öğrencilerin akademik başarısını olumsuz yönde etkileyen sınav kaygısı.
Nedir sınav kaygısı?
Bilginin sınav esnasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygıdır. Sınav kaygısı öğrencinin sınavla ilgili olarak çok da gerçekçi olmayan olumsuz duygularından dolayı oluşan yoğun sıkıntılı bir duygu durumudur. Yeterli düzeyde bir kaygı öğrencinin motivasyonunu olumlu yönde etkilerken kaygı düzeyinin çok yüksek olması öğrencinin dikkatini hafızasını ve öğrenmesini olumsuz yönde etkileyecektir.
Psikolojide sınav kaygısı ile ilgili yaklaşımlara bakacak olursak
Sınav kaygısında hızlı kalp çarpması ağız kuruması avuçların terlemesi gibi çeşitli psikolojik tepkileri kapsar. (biyolojik yaklaşım)
Performansınızla ilgili aşırı kaygılanmak doğru okuma becerinizi okuduğunuzu anlamanızı ve önemli kavramları tanımlamanızı kötü yönde etkileyebilir. Kız öğrenciler erkek öğrencilere nazaran çok daha fazla endişe ve kaygı yaşamaktadırlar. Çünkü geribildirimlere karşı çok daha hassastırlar.(bilişsel yaklaşım) )
Kaygılanmayı daha fazla ders çalışmaya yönlendirmenin bir yolu da bazı davranışsal prensipler üzerinde kurulmuş olan özyönetim sisteminin kullanılmasıdır.(davranışsal yaklaşım)
Araştırmalar yüksek sınav korkusu olan öğrencilerin erteleme eğiliminde olduğunu tespit etmiştir. Düzenli olarak erteleme yoluna başvuran öğrencilerin kendilerine olan saygılarının düşük olması başkalarına fazla bağımlı olmaları veya başarısız olmaktan korkmaları sebebiyle görevlerine başlamadıkları sonucuna varıyor.(psikanalitik yaklaşım)
Öğrencilerin seçme kapasitesine sahip olduğunu herkesin özgün ve özel olduğunu öğrencilerin özel ve nesnel duygularına inanmaları gerektiğini ve kendi potansiyellerini gerçekleştirmenin yollarını aramalarını önerir.(insancıl yaklaşım)
Kültür korkunun yoğunluğunu ve ifade ediliş şeklini belirlemekte önemli bir rol oynar. En yüksek sınav korkusu puanları Mısır Ürdün Macaristan’da tespit edilmiştir. En düşük sınav korkusu ise Çin İtalya Japonya ve Hollanda’da tespit edilmiştir. Sınav korkusunu belirleyen bazı kültürel faktörler: akademik başarının önemi ebeveynlerin beklentisi ve öğrenci beklentileridir.(Kültürler arası yaklaşım)
Psikolojik yaklaşımlara baktığımız zaman her bir yaklaşımın sınav kaygısının farklı bir yönüne değindiğini görürüz ki bunların hepsi öğrencilerde görülebilen bir durumdur.
Sınav kaygısını oluşturan faktörlere baktığımızda ise bunların başında öğrencinin sınav ile ilgili olarak yeterince bilgi donanımına sahip olmamasını görebiliriz. Ancak bu donanıma sahip olan öğrencilerde de bu kaygının yoğunlunu görmekteyiz ki bunun nedeni de öğrencinin hem kendisinin hem ailesinin hem de çevresinin sınava çok büyük bir anlam yüklemesi ve bunu hayatının dönüm noktası gibi görmesidir. Ailenin ve çevrenin ve öğrencinin kendisinin de performans beklentisini kendi performansının çok üstünde tutması. Yani gerçekçi olmayan beklentiler diyebiliriz. Bunların da dışında bir de öğrencinin kendi kafasında oluşturduğu olumsuz şemaları söyleyebiliriz.
Sınav kaygısının fizyolojik ve psikolojik belirtileri
Aşırı sınav kaygısı öğrencilerin vücudunda birtakım hormonal değişiklikler meydana getirir. Öğrencilerde sınavdan önce oluşan huzursuzluk sinirlilik konsantrasyon güçlüğü uykusuzluk karın ağrısı bulantı kusma baş dönmesi titreme çarpıntı terleme sürekli tuvalete gitme ihtiyacı tuvaleti olmasa dahi gibi fiziksel belirtiler ortaya çıkabilir. Sınav yaklaştıkça belirtiler de artacaktır. Aslında bu belirtiler kişinin psikolojisinin fizyolojik dışa vurumudur. Bir nevi imdat çığlıdır. Yolunda gitmeyen bir şeyler var demektir.
Sınavla ilgili olarak oluşan olumsuz beklentiler ve düşünce kalıpları
Sınav kaygısı yaşayan öğrencilerin çoğu enerjilerinin büyük bir kısmını sınav esnasında yaşayabilecekleri olumsuzlukları düşünerek harcarlar. Bu düşünce kalıpları
Sınavı kazanamazsam hayatım mahvolur
Ailemin benim için yaptığı bütün harcamalar boşa gider
Arkadaşlarım ve öğretmenlerim benim zekam hakkımda olumsuz düşüncelere kapılacaklar
Zekamla ilgili kuşkularım artacak
Sınavda her şeyi unutacağım
Sınavda kaydırma yapacağım
Ben bu çalışma ile hiçbir yeri kazanamam
Asla konularım yetişmeyecek gibi bir sürü olumsuz duygu ve düşünceler öğrencilerdeki kaygı seviyesini de artıracaktır.
Sınav kaygısını azaltmak için öğrencilere düşen görevler
Sınavın sonucuna değil sınava kadar ki olan zamanı nasıl değerlendireceğinize odaklanın
Olumsuz düşüncelerden uzak durun
Kendinizi başkaları ile kıyaslamayın. Tek rakibiniz kendiniz olun
Planlı hareket edin doğru ve etkili çalışın
Motivasyonunuzu yüksek tutun
Ailenizden ve öğretmenlerinizden destek istemekten çekinmeyin
Beslenmenize dikkat edin gevşeme egzersizleri uygulayın
Kaygınız başarınızı ve netlerinizi ciddi şekilde olumsuz etkiliyorsa muhakkak bir profesyonelden(psikolog okul rehber öğretmeni) yardım alın
Sınav kaygısını azaltmada aileye düşen görevler
Hiçbir şey çocuklarınızdan daha önemli değil bunu çocuklarınıza hissettirin.
Mutlu olamayan çocuk başarılıda olamaz çocuğunuzun her zaman yanında olun başarılarını takdir edin başarısızlıklarında onu tekin edin ve güve verin
Ona olan sevginizin sınav başarılarına bağlı olmadığını hissettirin
Yaptığınız maddi ve manevi destekleri çocuğunuzun yüzüne vurmayın
Onu yüreklendirin
Yaşadığı kaygısına karşı destek aldırın bazı çocuklar destek almayı kendilerine yediremezle bu duruma d bu sürecin normal olduğunu açıklayın ve bilgi verin
Dikkat ve öğrenme problemleri bulunuyorsa bu durumda rehber öğretmeni ile konuşup ona göre bir program çizin
Sınav kaygısı ilkokuldan üniversiteye kadar daha sonrasında da yaşanabilecek bir performans kaygısıdır. Kendi kaygınızın neden niçin oluştuğunu tespit ederseniz bu kaygı ile nasıl başa çıkabileceğinizi de tespit etmiş olursunuz aslında. Bu kaygı ile baş etmek ve üstesinden gelebilmek için yapacağınız ilk adım kaygınızı sorgulamak olmalı bunu yapmakta zorlanıyorsanız bu konuda bir profesyonelden yardım alarak kaygılarınızı artık bir kaygı olmaktan çıkarıp performansınızı artırabilirsiniz.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Sınav Kaygısı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Serpil YILMAN KAYA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Serpil YILMAN KAYA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
