Gebelikte Beslenme
Gebelikte Beslenme – Ağırlık Kazanımı ve Kaybı
Gebelik, anne adayının beslenmesinin özel olmasını gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte vücudum bozulacak diyerek aç kalmak da iki canlıyım diyerek iki kişilik yemek de yanlıştır.
Gebelik süresince amaç; kendi fizyolojik gereksinimlerini karşılayarak vücuttaki besin ögelerini dengede tutmak, bebeğin normal büyümesi için gerekli enerji ve besin ögelerini tam olarak karşılamaktır.
Sağlıklı bir gebelik geçirmenin ilk zincirini gebelik öncesi annenin vücut ağırlığı ve beslenme alışkanlıkları oluşturmaktadır. Gebelikteki ağırlık kazanımı annenin gebelik öncesi durumuna göre değişiklik göstermektedir. Gebelik döneminde 9- 12 kg ağırlık kazanımı normaldir, ancak gebeliğe fazla kilo ile başladıysanız 7- 8 kg, gebeliğe zayıf olarak başladıysanız 14-18 kg ağırlık kazanımı yeterli olacaktır. Eğer ikiz bebek bekliyorsanız ortalama 17- 22 kg ağırlık kazanımı normaldir
Bebeğinizin doğum ağırlığı gelecek 9 ay boyunca sizin ağırlık kazanımızına bağlıdır. Sınırlandırılan ağırlık kazanımı düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme riskini arttırır. 2.8 kg ve altı doğan bebekler, gelişim sırasında daha çok zorluk çekebilmekte ve daha yüksek hastalık riski taşımaktadır. Annenin vücuduna uyum sağlaması için ağırlık kazanımı önemlidir.
Gebeliği 3 bölüme ayıralım. İlk bölümde yani ilk 3 ayda kilo almamak sorun olmaz. Gereksinmede fazla enerji artışlarına ihtiyaç yoktur. Bu sürede 1-2 kg ağırlık kazanımı yeterli olacaktır. Ancak yeterli ve dengeli beslenmek, ağırlık kazanımını katı bir şekilde sınırlandırmamak önemlidir.
İkinci 3 ayda artan gereksinmeyi karşılamak için 300 kkal enerji artışı sağlanmalıdır. Bu dönemde bebek hızlı bir büyüme ve gelişme gösterir. İştah artar, vücut yağ depolamaya başlar. Depolanan bu yağ emzirme dönemi için son derece önemlidir. Artan enerji ihtiyacının karşılanması, süt salınımı için enerjinin sağlanması, hormonal değişikliklere uyum için gereklidir.
Üçüncü 3 ayda bebek daha hızlı bir gelişim gösterir. Annenin kilo alımı artar, hareketi daha sınırlı hale gelir. Kabızlık şikâyetleri artabilir.
Son zamanlarda gebelikte kilo alımı hakkında hatalı bilgiler sıkça karşımıza çıkmaktadır. Zayıflığın, sıfır bedenin makbul sayıldığı toplumumuzda hiç kilo almadan doğum yapıp sağlıklı bir çocuk dünyaya getirme hayali kuran anne adaylarmız bulunmaktadır. Bu durumun tam tersi olan ‘İki canlısın sen ye ,canın ne çekerse ye, bebek aç kalmasın ye,sütün olsun ye..’ gibi devam eden sözlere de rastlanmaktayız. Sizler ikisine de kulak asmayın ve yeterli ve dengeli beslenmenin her zaman önemli olduğunu unutmayın.
Gebeliğin ilk 3 ayında 1-2 kg, kalan dönemde de haftada 0,5 kg ağırlık kazanımı bebek ve anne için yeterli olacaktır. Kilo alımınız daha hızlı seyrediyorsa fazla kısıtlama yapmadan sağlıklı önerilerle bu durumu normal seyrine çekebilirsiniz.
Gebelikte aldığınız kiloları verememekten de korkmayın. Bebeğinizin doğumuyla birlikte hızlı bir ağırlık kaybı yaşayacaksınız. Doğumdan hemen sonra 5 kg, sonraki ayda 2,5 kg kaybınız olacaktır. Zaten gebelikte dengeli beslenmeniz, doğumdan sonra bebeğinizi anne sütüyle beslemeniz, fiziksel aktivitenize dikkat etmeniz gebelik öncesi ağırlığınıza kolaylıkla dönmenizi sağlayacaktır.
Gebelikte Beslenme- Gebelik Şikâyetleri ve Öneriler
Gebelikte görülen rahatsızlıkların çoğu, fizyolojik ve anatomik değişimlerin bir sonucudur. Bu rahatsızlıklar yapı ve şiddet olarak hamileliğin evresine göre değişirler. İlk evrede daha çok bulantı, kusma kendini gösterir. Bu dönemde anne adayı gebeliğe uyum sağlamaya çalışır. Düşük riski açısından da dikkatli olunmalıdır. İkinci evre şikâyetlerin azaldığı sakin bir dönemdir. Uyum büyük ölçüde sağlanmıştır. Üçüncü evre, gebeliğin son evreleri bitkinlik dönemidir. Fetüsün büyüyüp gelişmesine bağlı şikâyetler görülür.
Bu şikâyetlerin hamileliğin doğal bir sonucu olduğunu kabul etmeli ve hazırlıklı olmalısınız. Rahat bir hamilelik geçirmek için bazı noktalara da dikkat etmelisiniz.
Bulantı- Kusma
Özellikle ilk aylarda görülen bir yakınmadır. Gebe kadınların %50-70’i gebeliğin
ilk 8 -16. haftasında sabahları, çoğu kez kusma ve mide bulantısından şikayet ederler. Bulantı ve kusma günün her saatinde görülebilir ve özellikle yemek pişirirken, yorgunken şiddetlenebilir.
Bulantının oluşmasında hormonal, nörolojik, metabolik nedenlerin olduğu düşünülmektedir. HCG (human chorionic gonadotropin) ve östrojen hormonlarının salgılarındaki artış, karbonhidrat metabolizmasındaki değişiklikler bulantıyı tetiklemektedir.
Ara öğün sayınızı artırın. Daha sık ve küçük öğünler tercih edin.
Yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun.
Yemek sırasında daha az sıvı almaya özen gösterin. Yemekle birlikte fazla sıvı alımı bulantıyı artırabilir.
Sabah bulantılarınız daha sık oluyorsa sabahları yavaş hareket edin, yataktan ani kalkışlardan kaçının. Başucunuzda tuzlu yiyecekler bulundurun.
Hoş olmayan koku ve yiyeceklerden uzak durun.
Gece midenizin boş kalmasını ya da kan şekerinizin düşmesini önlemek için uyumadan önce protein ve karbonhidrattan zengin bir ara öğün örneğin, bir bardak süt ve bir dilim tam buğday ekmeği tüketebilir, sabah bulantıyla uyanmanıza engel olabilirsiniz.
Dinlenmenize ve uykunuza özen gösterin. Duygusal veya bedensel yorgunluk da bulantıyı artırabilir.
Konstipasyon ( Kabızlık)
Kabızlık gebelikte sık görülen bir problemdir. Progesteron düzeyindeki artışla gastointestinal sistemde motilite azalması, büyüyen uterusun barsakların son kısmına yaptığı basınç, yetersiz sıvı alımı, yetersiz fiziksel aktivite ve yanlış beslenme alışkanlıkları neden olarak gösterilebilir.
Liften zengin beslenilmeli (sebze, meyve, tam tahıllar, kurubaklagiller) bol sıvı tüketilmelidir.
Çiğ meyve, sebze tüketimi artırılmalıdır. Erik, kayısı, vişne kompostoları, kuru meyve tüketimi barsak hareketlerini artırmaya yardımcı olur.
Düzenli fiziksel aktivite son derece önemlidir. Günlük 30-45 dk yürüyüşler yeterli olacaktır.
Doktorunuz gerekli görmedikçe laksatif, müshil vb. kullanmayın. Doğal besinlere öncelik verin.
Mide Yanması- Ekşimesi
Halk arasında gebelikte mide yanmasının sebebi “Çocuğun saçı çıkıyor “ şeklinde yorumlansa da asıl sebep büyüyen uterusun mideye baskı yapması sonucu mide asidi başta olmak üzere mide içeriğinin yemek borusuna kaçması sonucu göğüs kemiği arkasından yukarı yükselen yanma ve ağza acı- ekşi su veya yemek parçalarının gelmesi olarak tanımlanır.
Öncelikle aşırı yemekten kaçının.
Çok yağlı ve soslu, asitli besinlerden uzak durun.
Çay, kahve, kakao gibi kafein içeren besinlerden kaçının.
Mide yanmasını artıracak ani hareketlerden, eğilmelerden sakının.
Yatarken başınızın altına yastık koyup başınızı yükseltmeniz şikayetlerin azalmasında etkili olacaktır.
Yemeklerden sonra mide salgısını bastırmak için hafif yürüyüşler yapılabilir.
Yemekten sonra hemen uzanmayın.
Rahat ve bol kıyafetler tercih edin. Karnınızı sıkıca saran kıyafetlerden uzak durun.
İştah Artışı- Aşerme
Gebelikte artan hormon düzeyleriyle birlikte iştah da artar. Aşerme genellikle ilk 4 ayda görülün geçici bir durumdur. Herhangi bir besinin aşırı arzulanmasıdır. Arzulanan bu besin sindirim sisteminizde bir sorun yaratmayacaksa uygun miktarda tüketiminde sakınca yoktur. Aşerme düzeyinin yüksek olması kansızlık veya yetersiz beslenmenin işareti olabilir.
Gebelik Diyabeti
Gebeliklerin %2 sinde ortaya çıkabilen gebelik diyabetinde gebelik öncesinde fazla kilolu veya obezler, ailesinde diyabet geçmişi olanlar, daha önce sorunlu gebelik geçirmiş olanlar risk altındadır.
Gebeliği takiben 24-28. haftalarda glikoz yükleme testi için doktorunuza başvurunuz.
Tanı konması durumunda diyetisyeninizle iletişime geçerek hem sizin hem bebeğinizin sağlığını koruyacak yeterli enerji ve besin ögelerini içeren beslenme programınızı uygulamaya başlayın.
Bir bebek dünyaya getirmek size bahşedilen en güzel hediye! Bu hediyeye kavuşma yolundaki sıkıntıları da doğal bir süreç olarak görün ve önerileri dikkate alarak bu süreçten keyif alın.
Gebelik, anne adayının beslenmesinin özel olmasını gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte vücudum bozulacak diyerek aç kalmak da iki canlıyım diyerek iki kişilik yemek de yanlıştır.
Gebelik süresince amaç; kendi fizyolojik gereksinimlerini karşılayarak vücuttaki besin ögelerini dengede tutmak, bebeğin normal büyümesi için gerekli enerji ve besin ögelerini tam olarak karşılamaktır.
Sağlıklı bir gebelik geçirmenin ilk zincirini gebelik öncesi annenin vücut ağırlığı ve beslenme alışkanlıkları oluşturmaktadır. Gebelikteki ağırlık kazanımı annenin gebelik öncesi durumuna göre değişiklik göstermektedir. Gebelik döneminde 9- 12 kg ağırlık kazanımı normaldir, ancak gebeliğe fazla kilo ile başladıysanız 7- 8 kg, gebeliğe zayıf olarak başladıysanız 14-18 kg ağırlık kazanımı yeterli olacaktır. Eğer ikiz bebek bekliyorsanız ortalama 17- 22 kg ağırlık kazanımı normaldir
Bebeğinizin doğum ağırlığı gelecek 9 ay boyunca sizin ağırlık kazanımızına bağlıdır. Sınırlandırılan ağırlık kazanımı düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme riskini arttırır. 2.8 kg ve altı doğan bebekler, gelişim sırasında daha çok zorluk çekebilmekte ve daha yüksek hastalık riski taşımaktadır. Annenin vücuduna uyum sağlaması için ağırlık kazanımı önemlidir.
Gebeliği 3 bölüme ayıralım. İlk bölümde yani ilk 3 ayda kilo almamak sorun olmaz. Gereksinmede fazla enerji artışlarına ihtiyaç yoktur. Bu sürede 1-2 kg ağırlık kazanımı yeterli olacaktır. Ancak yeterli ve dengeli beslenmek, ağırlık kazanımını katı bir şekilde sınırlandırmamak önemlidir.
İkinci 3 ayda artan gereksinmeyi karşılamak için 300 kkal enerji artışı sağlanmalıdır. Bu dönemde bebek hızlı bir büyüme ve gelişme gösterir. İştah artar, vücut yağ depolamaya başlar. Depolanan bu yağ emzirme dönemi için son derece önemlidir. Artan enerji ihtiyacının karşılanması, süt salınımı için enerjinin sağlanması, hormonal değişikliklere uyum için gereklidir.
Üçüncü 3 ayda bebek daha hızlı bir gelişim gösterir. Annenin kilo alımı artar, hareketi daha sınırlı hale gelir. Kabızlık şikâyetleri artabilir.
Son zamanlarda gebelikte kilo alımı hakkında hatalı bilgiler sıkça karşımıza çıkmaktadır. Zayıflığın, sıfır bedenin makbul sayıldığı toplumumuzda hiç kilo almadan doğum yapıp sağlıklı bir çocuk dünyaya getirme hayali kuran anne adaylarmız bulunmaktadır. Bu durumun tam tersi olan ‘İki canlısın sen ye ,canın ne çekerse ye, bebek aç kalmasın ye,sütün olsun ye..’ gibi devam eden sözlere de rastlanmaktayız. Sizler ikisine de kulak asmayın ve yeterli ve dengeli beslenmenin her zaman önemli olduğunu unutmayın.
Gebeliğin ilk 3 ayında 1-2 kg, kalan dönemde de haftada 0,5 kg ağırlık kazanımı bebek ve anne için yeterli olacaktır. Kilo alımınız daha hızlı seyrediyorsa fazla kısıtlama yapmadan sağlıklı önerilerle bu durumu normal seyrine çekebilirsiniz.
Gebelikte aldığınız kiloları verememekten de korkmayın. Bebeğinizin doğumuyla birlikte hızlı bir ağırlık kaybı yaşayacaksınız. Doğumdan hemen sonra 5 kg, sonraki ayda 2,5 kg kaybınız olacaktır. Zaten gebelikte dengeli beslenmeniz, doğumdan sonra bebeğinizi anne sütüyle beslemeniz, fiziksel aktivitenize dikkat etmeniz gebelik öncesi ağırlığınıza kolaylıkla dönmenizi sağlayacaktır.
Gebelikte Beslenme- Gebelik Şikâyetleri ve Öneriler
Gebelikte görülen rahatsızlıkların çoğu, fizyolojik ve anatomik değişimlerin bir sonucudur. Bu rahatsızlıklar yapı ve şiddet olarak hamileliğin evresine göre değişirler. İlk evrede daha çok bulantı, kusma kendini gösterir. Bu dönemde anne adayı gebeliğe uyum sağlamaya çalışır. Düşük riski açısından da dikkatli olunmalıdır. İkinci evre şikâyetlerin azaldığı sakin bir dönemdir. Uyum büyük ölçüde sağlanmıştır. Üçüncü evre, gebeliğin son evreleri bitkinlik dönemidir. Fetüsün büyüyüp gelişmesine bağlı şikâyetler görülür.
Bu şikâyetlerin hamileliğin doğal bir sonucu olduğunu kabul etmeli ve hazırlıklı olmalısınız. Rahat bir hamilelik geçirmek için bazı noktalara da dikkat etmelisiniz.
Bulantı- Kusma
Özellikle ilk aylarda görülen bir yakınmadır. Gebe kadınların %50-70’i gebeliğin
ilk 8 -16. haftasında sabahları, çoğu kez kusma ve mide bulantısından şikayet ederler. Bulantı ve kusma günün her saatinde görülebilir ve özellikle yemek pişirirken, yorgunken şiddetlenebilir.
Bulantının oluşmasında hormonal, nörolojik, metabolik nedenlerin olduğu düşünülmektedir. HCG (human chorionic gonadotropin) ve östrojen hormonlarının salgılarındaki artış, karbonhidrat metabolizmasındaki değişiklikler bulantıyı tetiklemektedir.
Ara öğün sayınızı artırın. Daha sık ve küçük öğünler tercih edin.
Yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun.
Yemek sırasında daha az sıvı almaya özen gösterin. Yemekle birlikte fazla sıvı alımı bulantıyı artırabilir.
Sabah bulantılarınız daha sık oluyorsa sabahları yavaş hareket edin, yataktan ani kalkışlardan kaçının. Başucunuzda tuzlu yiyecekler bulundurun.
Hoş olmayan koku ve yiyeceklerden uzak durun.
Gece midenizin boş kalmasını ya da kan şekerinizin düşmesini önlemek için uyumadan önce protein ve karbonhidrattan zengin bir ara öğün örneğin, bir bardak süt ve bir dilim tam buğday ekmeği tüketebilir, sabah bulantıyla uyanmanıza engel olabilirsiniz.
Dinlenmenize ve uykunuza özen gösterin. Duygusal veya bedensel yorgunluk da bulantıyı artırabilir.
Konstipasyon ( Kabızlık)
Kabızlık gebelikte sık görülen bir problemdir. Progesteron düzeyindeki artışla gastointestinal sistemde motilite azalması, büyüyen uterusun barsakların son kısmına yaptığı basınç, yetersiz sıvı alımı, yetersiz fiziksel aktivite ve yanlış beslenme alışkanlıkları neden olarak gösterilebilir.
Liften zengin beslenilmeli (sebze, meyve, tam tahıllar, kurubaklagiller) bol sıvı tüketilmelidir.
Çiğ meyve, sebze tüketimi artırılmalıdır. Erik, kayısı, vişne kompostoları, kuru meyve tüketimi barsak hareketlerini artırmaya yardımcı olur.
Düzenli fiziksel aktivite son derece önemlidir. Günlük 30-45 dk yürüyüşler yeterli olacaktır.
Doktorunuz gerekli görmedikçe laksatif, müshil vb. kullanmayın. Doğal besinlere öncelik verin.
Mide Yanması- Ekşimesi
Halk arasında gebelikte mide yanmasının sebebi “Çocuğun saçı çıkıyor “ şeklinde yorumlansa da asıl sebep büyüyen uterusun mideye baskı yapması sonucu mide asidi başta olmak üzere mide içeriğinin yemek borusuna kaçması sonucu göğüs kemiği arkasından yukarı yükselen yanma ve ağza acı- ekşi su veya yemek parçalarının gelmesi olarak tanımlanır.
Öncelikle aşırı yemekten kaçının.
Çok yağlı ve soslu, asitli besinlerden uzak durun.
Çay, kahve, kakao gibi kafein içeren besinlerden kaçının.
Mide yanmasını artıracak ani hareketlerden, eğilmelerden sakının.
Yatarken başınızın altına yastık koyup başınızı yükseltmeniz şikayetlerin azalmasında etkili olacaktır.
Yemeklerden sonra mide salgısını bastırmak için hafif yürüyüşler yapılabilir.
Yemekten sonra hemen uzanmayın.
Rahat ve bol kıyafetler tercih edin. Karnınızı sıkıca saran kıyafetlerden uzak durun.
İştah Artışı- Aşerme
Gebelikte artan hormon düzeyleriyle birlikte iştah da artar. Aşerme genellikle ilk 4 ayda görülün geçici bir durumdur. Herhangi bir besinin aşırı arzulanmasıdır. Arzulanan bu besin sindirim sisteminizde bir sorun yaratmayacaksa uygun miktarda tüketiminde sakınca yoktur. Aşerme düzeyinin yüksek olması kansızlık veya yetersiz beslenmenin işareti olabilir.
Gebelik Diyabeti
Gebeliklerin %2 sinde ortaya çıkabilen gebelik diyabetinde gebelik öncesinde fazla kilolu veya obezler, ailesinde diyabet geçmişi olanlar, daha önce sorunlu gebelik geçirmiş olanlar risk altındadır.
Gebeliği takiben 24-28. haftalarda glikoz yükleme testi için doktorunuza başvurunuz.
Tanı konması durumunda diyetisyeninizle iletişime geçerek hem sizin hem bebeğinizin sağlığını koruyacak yeterli enerji ve besin ögelerini içeren beslenme programınızı uygulamaya başlayın.
Bir bebek dünyaya getirmek size bahşedilen en güzel hediye! Bu hediyeye kavuşma yolundaki sıkıntıları da doğal bir süreç olarak görün ve önerileri dikkate alarak bu süreçten keyif alın.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Gebelikte Beslenme" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Özge ASLAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Özge ASLAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
